gzk.marckant.be
marc meysmans
gelovigen... zonder kerk ?
internet en aftoetsen
Internet en aftoetsen.
Kerk en net
De plaats die internet als informatie- en communicatiekanaal inneemt is in belangrijkheid enorm toegenomen. Ook gelovigen haken hier gretig op in. Dit platform brengt veranderingen teweeg en beïnvloedt mee de manier waarop we ons gelovig leven vorm geven. De moeite dus om even stil te staan bij deze veranderingen.
We komen uit een tijd waarbij vrijwel alles wat verband houdt met het geloofsleven gezocht moest worden in de lokale kerkgemeenschap. Daar werd onderwijs gegeven, het leven toegelicht, alle fases begeleid, en toezicht gehouden op de juiste koers. Een redelijk beperkt aantal boeken gaven hierbij aanvullende inzichten of toelichtingen.
De lokale kerkgemeenschap – gekaderd in een bepaalde kerkelijke stroming – voorzag in een veilig maar afgebakend denkkader. De geestelijk leidinggevenden bepaalden de koers, en zoals de lijnen werden uitgezet zo werden ze gevolgd en gehandhaafd. Iedereen wist zo ongeveer wel waar hij of zij aan toe was, wat er gedacht en gedaan werd en wat niet.
Hoewel dit bij sommigen misschien nostalgie oproept kan het ook een gesloten geheel worden waarin het moeilijk kan zijn om vrijuit te bewegen en te groeien. Was denken buiten de gebruikelijke kaders toegelaten? Soms niet. Wie daartoe pogingen ondernam werd vaak terechtgewezen en soms zelfs ‘onder tucht’ gezet, buitengesloten.
Het heeft mij altijd geboeid om te zien dat mensen die op de ene plaats werden buitengeduwd, op een andere plaats tot bloei konden komen. Het werd duidelijk dat er in Gods Koninkrijk meer ruimte te vinden is dan sommige (lokale) kerkgemeenschappen doen vermoeden.
Het was aan de durvers om te gaan onderzoeken of er nog andere benaderingen mogelijk zijn om het geloofsleven te overdenken en vorm te geven.
Kijken over de muren van de lokale kerkgemeenschap heen is met de komst van het internet een stuk makkelijker geworden. Vanuit een veilige thuissituatie kan zonder inmenging de wijdte van Gods Koninkrijk afgetuurd worden. Er is heel veel te zien.
Is het allemaal goed?
Daaruit rijst de vraag of dat dan allemaal goed is. Zijn het allemaal veilige wegen of zitten hier en daar verraderlijke valkuilen verborgen die ons op een dwaalweg kunnen brengen?
Dwaalwegen vinden we overal waar mensen aan het werk zijn. Dat kan op internet zijn, maar evengoed binnen een kerk. Het veilige besloten gevoel van een kerkgemeenschap is geen garantie dat alles wat daar geleerd wordt juist is, laat staan dat het een volledig beeld geeft. Dat kan haast niet. We kunnen er dus beter van uitgaan dat we altijd wel op één of ander vlak een stuk inzicht missen. Pas als we God van aangezicht tot aangezicht zullen zien zullen we ook ten volle begrijpen. Dat is voor later. Nu behelpen we ons op de best mogelijke manier.
Net zoals er altijd al ‘gevestigde waarden’ waren in de kerk en in de literatuur, zo zijn er die zeker ook op het internet. Bepaalde sites en mensen zijn stevig in een bepaalde stroming en denkpatroon verankerd. Als je je daar goed in voelt zijn er meestal wel links die je de mogelijkheid geven om in die denktrant verder te gaan.
Maar – en nu wordt het interessant – er is gelukkig veel meer te ontdekken dan de bekende wegen. ‘Gelukkig’ zeg ik, en dat is dan vooral voor hen die behoefte hebben aan meer ruimte, aan specifieke behoeften of progressieve denksporen. Op het digitale platform kan je op zoek gaan naar mensen, organisaties, groeperingen, initiatieven, enz., die zich in een welbepaalde denkrichting of aandachtspunt specialiseren. Je kan het zo gek niet bedenken of er zijn nog andere mensen die in eenzelfde denkspoor zitten.
Wie een zekere eenzaamheid ervaart in zijn of haar situatie en misschien moeilijk gehoor of ondersteuning vindt in de eigen lokale kerkgemeenschap, ontdekt op internet zeker lotgenoten en bondgenoten. Als je jezelf voelt vastlopen of stilvallen op een bepaald spoor en je wil toch verder, dan is het heel belangrijk om op zoek te gaan naar wegen die handvaten geven om verder te geraken. Het mag dan aarzelend zijn, met vragen, of onzeker of het wel goed is… zet jezelf in beweging en trek op onderzoek uit. Gaandeweg zal je merken welke sporen voor jou heilzaam zijn en welke niet. Probeer je in dit zoekproces nauw te verbinden met onze Goede Herder.
Waar toets je af, bij God of bij mensen?
Een nieuwe vraag is waar we dan terecht kunnen om iets te toetsen, om na te gaan of het een veilig pad is dat ons wordt aangeboden. ‘Alle wegen leiden naar Rome’ luidt het spreekwoord – het zou ook Jeruzalem kunnen zijn natuurlijk. Hiermee wordt bedoeld dat er meer dan één weg is die naar hetzelfde doel kan leiden. We kunnen ook concluderen dat deze verschillende wegen dit doel dus effectief kunnen bereiken.
Gelovigen die de kerk verlaten gaan meestal door een transitieperiode. Er is iets waar ze zich voelen van weggroeien, maar waar het dan wel naartoe moet is aanvankelijk vaak niet duidelijk. Het is niet belangrijk dat er gewoon IETS in de plaats komt, maar dat het JUISTE er voor in de plaats komt. Wat dat dan kan zijn vraagt een erg persoonlijk en nauwlettend onderzoeksproces. Een ontdekkingstocht die goed moet worden afgelegd om heilzaam te zijn en om nieuwe vruchtbare grond te kunnen bereiken.
Laten we voorop stellen dat we niet uit zijn op het nahollen van goedgevoel-emoties, maar gefocust zijn op waarachtige verbondenheid met Vader, Jezus, Heilige Geest (vanuit onze unieke persoonlijkheid!) en naar onze plaats in Zijn Koninkrijk.
Het is goed dat we dat persoonlijk zoekproces kunnen afleggen zonder stoorzenders. Bepaalde mensen of bepaalde input kunnen ons steeds weer terugslaan naar oude denkpatronen. Als je merkt dat je net daarin vastloopt dan kan het nodig zijn om die mensen en input uit onze onderzoeksperiode te weren (in de mate van het mogelijke). We hoeven niet steeds met anderen onze overwegingen te delen, zeker niet als die overdenkingen nog niet genoeg gevormd zijn om oppositie aan te kunnen.
Tegelijk hebben we uiteraard mensen nodig die kunnen meedenken en bidden, maar ze moeten open kunnen staan voor wegen die misschien niet de hunne zijn, maar wel die van God voor jou.
In het zoekproces naar onze nieuwe vruchtbare bodem, mag onze unieke persoonlijkheid samensmelten met de liefde van de Goede Herder. In persoonlijke ontmoetingen kunnen we Zijn zorg en leiding ontdekken. We kunnen ons oefenen in het beluisteren van Zijn stem. Daarin kan vertrouwen groeien om te toetsen wat heilzaam is en wat niet.
Los van wat anderen denken kunnen we ónze weg vinden in de vele mogelijke wegen…
Mijn weg naar ‘Rome’ of (een nieuw) Jeruzalem, een weg waarop ik mij veilig voel, een weg naar mijn plaats in het Koninkrijk, de gaven waarmee ik mag dienen, mijn functie in het lichaam van Christus, de werken vinden die voor mij zijn weggelegd.
Afrondend
Lokale kerkgemeenschappen zullen blijven bestaan en velen zullen zich daar goed in voelen. Er hoeft niets mis mee te zijn, integendeel, op voorwaarde dat het biotoop gezond is.
In dit kader waarin we gelovigen zonder kerk bestaansrecht en ruimte willen geven, moet uiteraard ook de deur opengezet worden voor contacten buiten het klassieke kerkgebeuren. Hiervoor is internet bij uitstek ‘the place to be’.
Velen zullen er hun weg vinden naar:
-
specifiek onderwijs, toerusting, ondersteuning;
-
digitale ontmoetingsplaatsen waar mensen met specifiek gaven hun ideeën en overdenkingen kunnen delen en toetsen;
-
(digitale) ontmoetingsplaatsen voor mensen die hele specifieke accenten in hun leven dragen;
-
broers en zussen die zich in gelijkaardige situaties bevinden, gelijkaardige onderwerpen overdenken, lotgenoten, ‘soortgenoten’, gelijkgestemden,…
Niet alles is altijd goed, maar mits enige oplettendheid is er beslist veel moois te ontdekken, kan er veel geleerd en gegroeid worden en kunnen waardevolle contacten gelegd worden. Zo kan ook buiten de klassieke kerk waarachtige en sterke (geestelijke) verbondenheid ontstaan.
Internet biedt mogelijkheden waar vorige generaties alleen maar konden van dromen. Kennis en inzicht dat normaal verspreid zit over het hele land (of continent / wereld) kan via internet worden samengebracht, gedeeld, doorgegeven, verbonden, ondersteund. Er kan gebundelde aandacht ontstaan voor specifieke accenten, een gebundeld zoeken naar specifieke oplossingen en wegen. Het kan niet anders dan dat mensen daar hun voordeel kunnen mee doen.